Kształtowanie poprawnych relacji
Z licznych doświadczeń klinicznych i terapeutycznych można wysunąć wiele zaleceń, rad i wskazówek dla osób zainteresowanych radzeniem sobie w sytuacjach konfliktowych, a więc reguł umożliwiających konstruktywne wykorzystanie konfliktu. Reguły postępowania ułatwiające opanowanie konfliktu:
Zanim nastąpi walka, trzeba określić obiekt sporu, dokładnie zdefiniować przedmiot rozbieżności.
Staraj się przeprowadzić analizę punktu widzenia partnera, popatrz na sprawę jego oczami. Zalecana jest zamiana ról: przez kilka minut ty będziesz mną, a ja tobą.
Wymiana zdań winna się koncentrować na problemie, a nie na obronie siebie lub ogólnym ataku na przeciwnika.
Nie wolno atakować „poniżej pasa”, a więc wytykać cech niezmiennych (pochodzenie, wady budowy itp.).
Zaleca się okazywanie przeżywanych uczuć zarówno pozytywnych, jak i negatywnych, wyrażających własną siłę, ale i słabość.
Pamiętanie o dobrych momentach wspólnie przeżytych i pozytywnych cechach partnera pozwala dostrzec dobre strony całości interakcji i nadać sporowi właściwe proporcje.
Przy bardzo wysokim pobudzeniu emocjonalnym trzeba odłożyć rozmowę na później, najlepiej na czas z góry określony.
Należy mieć świadomość własnych ułomności i własnej winy w tworzeniu konfliktu – obarczanie winą wyłącznie partnera jest niemal zawsze fałszowaniem prawdy.
Trzeba przyjąć, że niezgoda wynika z różnic poglądów, a nie ze złej woli partnera, i jako taka może być wykorzystana dla wzajemnego wzbogacenia, a nie zubożenia czy rozkładu związku.
Należy bezwarunkowo zawiesić kłótnię, jeżeli widać, że emocje wzięły górę nad rozumem.
Zalecenia powyższe mogą znacznie usprawnić rozwiązywanie konfliktów, pod warunkiem jednak, że obie strony dążą do zgody. Jednostronne ich stosowanie jest jednak i tak lepsze niż chaotyczna wymiana ciosów. Inne zalecenia dotyczące kształtowania poprawnych relacji komunikacyjnych podajemy w zakończeniu tego rozdziału, odnosząc je do wszelkich rodzajów rozmowy, nie tylko w sytuacji konfliktu.