Kształ­towanie poprawnych relacji

Z licznych doświadczeń klinicznych i terapeutycznych można wysunąć wiele zaleceń, rad i wskazówek dla osób zain­teresowanych radzeniem sobie w sytuacjach konfliktowych, a więc reguł umożliwiających konstruktywne wykorzystanie konfliktu. Reguły postępowania ułatwiające opanowanie konfliktu:

Zanim nastąpi walka, trzeba określić obiekt sporu, do­kładnie zdefiniować przedmiot rozbieżności.
Staraj się przeprowadzić analizę punktu widzenia part­nera, popatrz na sprawę jego oczami. Zalecana jest zamiana ról: przez kilka minut ty będziesz mną, a ja tobą.
Wymiana zdań winna się koncentrować na problemie, a nie na obronie siebie lub ogólnym ataku na przeciwnika.
Nie wolno atakować „poniżej pasa”, a więc wytykać cech niezmiennych (pochodzenie, wady budowy itp.).
Zaleca się okazywanie przeżywanych uczuć zarówno po­zytywnych, jak i negatywnych, wyrażających własną siłę, ale i słabość.
Pamiętanie o dobrych momentach wspólnie przeżytych i pozytywnych cechach partnera pozwala dostrzec dobre stro­ny całości interakcji i nadać sporowi właściwe proporcje.
Przy bardzo wysokim pobudzeniu emocjonalnym trzeba odłożyć rozmowę na później, najlepiej na czas z góry okreś­lony.
Należy mieć świadomość własnych ułomności i własnej winy w tworzeniu konfliktu – obarczanie winą wyłącznie part­nera jest niemal zawsze fałszowaniem prawdy.
Trzeba przyjąć, że niezgoda wynika z różnic poglądów, a nie ze złej woli partnera, i jako taka może być wykorzystana dla wzajemnego wzbogacenia, a nie zubożenia czy rozkładu związku.
Należy bezwarunkowo zawiesić kłótnię, jeżeli widać, że emocje wzięły górę nad rozumem.

Zalecenia powyższe mogą znacznie usprawnić rozwiązywa­nie konfliktów, pod warunkiem jednak, że obie strony dążą do zgody. Jednostronne ich stosowanie jest jednak i tak lepsze niż chaotyczna wymiana ciosów. Inne zalecenia dotyczące kształ­towania poprawnych relacji komunikacyjnych podajemy w za­kończeniu tego rozdziału, odnosząc je do wszelkich rodzajów rozmowy, nie tylko w sytuacji konfliktu.