Każdy posiada ulubione perfumy! Zazwyczaj o tym, które stają się tymi ulubionymi decydują ich charakterystyczne składniki. Jednak w zależności od nastroju, pory dnia, czy roku wybieramy inne kompozycje zapachowe. Często siadamy przed toaletką i myślimy : „Czym chcę dziś pachnieć, kim chcę dziś być?”. Wiele wód zapachowych składa się z bardzo podobnych składników, lecz dopiero to w jakich proporcjach i zestawieniach zostaną połączone decyduje o tym jaki aromat będzie w nich dominował. Kompozycja zapachowa to mieszanina naturalnych jak i syntetycznych substancji zapachowych tak dobranych, aby wywołując zamierzone bodźce węchowe spełniały określone wymagania w zakresie trwałości, lotności i bezpieczeństwa stosowania. Oto grupy substancji, które wchodzą w skład kompozycji zapachowych:
– syntetyczne substancje zapachowe,
– naturalne substancje zapachowe pochodzenia roślinnego i zwierzęcego,
– substancje zapachowe identyczne z naturalnymi
Nie wiem czy wiecie ale węch jest zmysłem, który cały czas pozostaje tajemnicą. Zapachy jakie wyczuwamy mają istotny wpływ na nasze zachowania społeczne, czy samopoczucie. Odczuwamy substancje: lotne w temperaturze pokojowej oraz niejonowe, o masie cząsteczkowej poniżej 300 u. Zazwyczaj substancje zapachowe posiadają w cząsteczkach grupy funkcyjne, które można powiązać z ich wonią, jednak nie zawsze ich obecność jest konieczna do wystąpienia zapachu. Pomimo dużego wpływu na nasze życie, wciąż nie zostały poznane molekularne podstawy odczuwania za pomocą węchu. Zmysł ten, jak wiadomo, odbiera bodźce poprzez substancje chemiczne obecne w powietrzu. Zapachy można podzielić na różne kategorie, jednak podział ten jest rzeczą względną, ponieważ każdy z nas może je różnie odczuwać. Najczęściej wyróżniane są następujące kategorie zapachów: kwiatowe, cytrusowe, szyprowe, orientalne, aldehydowe, drzewne, paprociowe oraz tytoniowo – skórzane.
Jednak o co mi chodzi, gdy pytam czy wiecie czym pachniecie? Często słyszy się: „Lubię zapachy orientalne” lub np. „Lubię perfumy z nutą ambry”. O ile chodzi o zapachy kwiatowe, drzewne itd. sprawa jest jasna, wiadomo z czego zostały zrobione 🙂 Ale czy wszyscy na pewno wiedzą, co to jest: piżmo, ambra, cywet, kastoreum czy skatol, czyli dość często spotykane nuty w perfumach?
Piżmo – pozyskiwane jest z przyodbytniczego gruczołu piżmowca, czyli pewnej odmiany jelenia żyjącego na wysokości ok. 1500 m n. p. m. w Himalajach, Chinach i Mongolii. Substancję o podobnych właściwościach można pozyskać również od innych zwierząt takich, jak szczur piżmowy, skunks czy też kaczka piżmowa. Ma ono postać kruchej masy o silnym zapachu amoniaku. Po rozpuszczeniu w roztworze alkoholowym nabiera zmysłowego zwierzęcego aromatu. Na całym świecie uważane jest ono za erotyczny zapach – swoisty afrodyzjak.
Ambra – to wydzielina z przewodu pokarmowego kaszalota, która jest najprawdopodobniej wynikiem niestrawności lub zaparcia tego wieloryba. Unosi się ona na powierzchni wody w okolicach żerowania, skąd następnie wyrzucana jest na wybrzeże. Bryły ambry mają postać różnokształtnych form i ważą przeciętnie od 1 do 20 kg. Substancja ta ma konsystencję wosku o barwie szarej, brązowej lub żółtej. Słabo rozpuszcza się w alkoholach, znacznie lepiej w tłuszczach. Jest ona doskonałym emulgatorem i wzmacniaczem zapachu. Naturalna ambra nie ma zapachu, jest rzadka i niesamowicie droga.
Cywet – to ekstrakt z wysuszonych gruczołów okołoodbytniczych, wydzielających feromony, pochodzący od kilku ssaków z rodziny wiwerowatych, nazywanych cybetami lub cywetami. Substancję tę wydzielają tak samce, jak i samice. Posiada ona konsystencję masła i żółtą barwę. W surowym stanie cywet ma bardzo drażniący zapach. Powszechnie uważa się, że aromat ten ma działanie silnie pobudzające.
Kastoreum – czyli wysuszony na czerwonobrązowy proszek strój bobrowy. Jest wydzieliną gruczołów analnych samca bobra europejskiego i kanadyjskiego. Służy ona tym zwierzętom do natłuszczania futra, a w połączeniu z moczem – do znaczenia terytorium. Podobnie jak ambra, jest utrwalaczem zapachu. Kreatorzy zapachów mniemają, że to właśnie ten aromat najmocniej stymuluje zmysł powonienia. Jest to wyrazisty i cierpki zapach.
Skatol – naturalnie występuje w kale ssaków oraz smole węglowej. Jest to biała, krystaliczna substancja o silnym zapachu fekaliów, jednak w dużym rozcieńczeniu zyskuje delikatny, bardzo zmysłowy i kwiatowy zapach. W przemyśle perfumeryjnym bywa używany np. do produkcji sztucznego cywetu. Stosowany jest również np. jako dodatek smakowy do papierosów.
Pobranie tych substancji z organizmów zwierzęcych jest często wyzwaniem dla przemysłu. Niejednokrotnie niestety związane jest to z uśmiercaniem zwierząt, bądź ich hodowlą, nierzadko dość kosztowną. Dlatego też przemysł perfumeryjny jak i kosmetyczny wciąż poszukuje substancji syntetycznych, które to mogłyby zastąpić te pochodzenia zwierzęcego.
